Bảo Hiểm Y Tế - Những Lưu Ý Đối Với Người Lao Động Và Những Quy Định Mới 2018
Theo Luật Bảo Hiểm Việt Nam, Bảo hiểm y tế là một hình thức bảo hiểm trong lĩnh vực chăm sóc sức khỏe. Nhà nước đứng ra tổ chức Bảo hiểm y tế, bao gồm với những người, cá nhân, tổ chức liên quan. Bảo hiểm y tế nhà nước không nhắm tới mục đích lợi nhuận như bảo hiểm tư nhân. Vậy người lao động cần lưu ý những gì về bảo hiểm y tế và bảo hiểm y tế có những cập nhật, đổi mới ra sao trong năm 2018?
Bảo hiểm y tế là gì?
Bảo hiểm y tế (BHYT) là một loại hình bảo hiểm trong lĩnh vực chăm sóc sức khỏe cộng đồng. Tại Việt Nam, bảo hiểm y tế không nhắm tới lợi nhuận, được nhà nước cơ cấu và tổ chức để phục vụ và bảo vệ nhu cầu chăm sóc sức khỏe của những người có trách nhiệm tham gia theo quy định của luật bảo hiểm.
Tham gia bảo hiểm y tế cho người lao động như thế nào?
Tham gia bảo hiểm y tế cho người lao động
Căn cứ theo quy định tại khoản 1 Điều 186 Bộ luật Lao Động 2012:
“Điều 186. Tham gia bảo hiểm xã hội, bảo hiểm y tế
1. Người sử dụng lao động, người lao động phải tham gia bảo hiểm xã hội bắt buộc, bảo hiểm y tế bắt buộc, bảo hiểm thất nghiệp và được hưởng các chế độ theo quy định của pháp luật về bảo hiểm xã hội và pháp luật về bảo hiểm y tế.
Khuyến khích người sử dụng lao động, người lao động thực hiện các hình thức bảo hiểm xã hội khác đối với người lao động.”
Như vậy theo quy định trên thì người sử dụng lao động và người lao động sẽ phải tham gia bảo hiểm y tế bắt buộc.
Cấp thẻ bảo hiểm y tế cho đối tượng lao động
Căn cứ theo quy định tại điểm a khoản 1 Điều 12 Luật Bảo Hiểm Y Tế sửa đổi, bổ sung năm 2014
“Điều 12. Đối tượng tham gia bảo hiểm y tế
1. Nhóm do người lao động và người sử dụng lao động đóng, bao gồm:
a) Người lao động làm việc theo hợp đồng lao động không xác định thời hạn, hợp đồng lao động có thời hạn từ đủ 3 tháng trở lên; người lao động là người quản lý doanh nghiệp hưởng tiền lương; cán bộ, công chức, viên chức (sau đây gọi chung là người lao động)”
Bên cạnh đó căn cứ tại điều 30 Quyết định 595/QĐ- BHXH ngày 14 tháng 04 năm 2017 quy định:
“Điều 30. Cấp thẻ BHYT
1. Cấp mới: không quá 05 ngày kể từ ngày nhận đủ hồ sơ theo quy định. Riêng đối với người hưởng trợ cấp thất nghiệp: không quá 02 ngày kể từ ngày nhận đủ hồ sơ theo quy định.
2. Cấp lại, đổi thẻ BHYT:
2.1. Trường hợp không thay đổi thông tin: trong ngày khi nhận đủ hồ sơ theo quy định;
2.2. Trường hợp thay đổi thông tin: không quá 03 ngày kể từ ngày nhận đủ hồ sơ theo quy định”.
Như vậy theo quy định trên thì người lao động là một trong những đối tượng tham gia bảo hiểm y tế bắt buộc. Thời gian cấp thẻ bảo hiểm y tế cho người lao động sẽ không quá 5 ngày kể từ ngày nhận đủ hồ sơ theo quy định.
Quyền lợi bảo hiểm y tế cho người lao động ra sao?
Mức quyền lợi về bảo hiểm y tế mà người lao động được hưởng
- 100% chi phí khám bệnh, chữa bệnh đối với trường hợp chi phí cho một lần khám bệnh, chữa bệnh thấp hơn mức do Chính phủ quy định và khám bệnh, chữa bệnh tại tuyến xã;
- 100% chi phí khám bệnh, chữa bệnh khi người bệnh có thời gian tham gia bảo hiểm y tế 5 năm liên tục trở lên và có số tiền cùng chi trả chi phí khám bệnh, chữa bệnh trong năm lớn hơn 6 tháng lương cơ sở, trừ trường hợp tự đi khám bệnh, chữa bệnh không đúng tuyến;
- 80% chi phí điều trị nằm trong danh mục được bảo hiểm y tế chi trả khi đi khám, chữa bệnh đúng tuyến nhưng không thuộc hai trường hợp trên hoặc đi cấp cứu tại bất cứ cơ sở y tế nào;
Đối với trường hợp đi trái tuyến
- Trái tuyến tại bệnh viện tuyến trung ương là 32% chi phí điều trị nội trú;
- Trái tuyến tại bệnh viện tuyến tỉnh là 48% chi phí điều trị nội trú từ ngày Luật này có hiệu lực đến ngày 31 tháng 12 năm 2020; 100% chi phí điều trị nội trú từ ngày 01 tháng 01 năm 2021 trong phạm vi cả nước;
- Tại bệnh viện tuyến huyện là 100% chi phí khám bệnh, chữa bệnh từ ngày 01 tháng 01 năm 2016.
Không đóng bảo hiểm y tế cho người lao động, bị xử phạt như thế nào?
Theo khoản 3 Điều 49 Luật Bảo hiểm Y tế quy định về vấn đề xử lý vi phạm khi người sử dụng lao động không đóng hoặc đóng không đầy đủ bảo hiểm y tế cho người lao động như sau:
“3. Cơ quan, tổ chức, người sử dụng lao động có trách nhiệm đóng bảo hiểm y tế mà không đóng hoặc đóng không đầy đủ theo quy định của pháp luật thì sẽ bị xử lý như sau:
a) Phải đóng đủ số tiền chưa đóng và nộp số tiền lãi bằng hai lần mức lãi suất liên ngân hàng tính trên số tiền, thời gian chậm đóng; nếu không thực hiện thì theo yêu cầu của người có thẩm quyền, ngân hàng, tổ chức tín dụng khác, kho bạc nhà nước có trách nhiệm trích tiền từ tài khoản tiền gửi của cơ quan, tổ chức, người sử dụng lao động có trách nhiệm đóng bảo hiểm y tế để nộp số tiền chưa đóng, chậm đóng và lãi của số tiền này vào tài khoản của quỹ bảo hiểm y tế;
b) Phải hoàn trả toàn bộ chi phí cho người lao động trong phạm vi quyền lợi, mức hưởng bảo hiểm y tế mà người lao động đã chi trả trong thời gian chưa có thẻ bảo hiểm y tế.”
Như vậy, theo quy định nêu trên, công ty có trách nhiệm phải đóng bảo hiểm y tế cho người lao động.
Những quy định mới về bảo hiểm y tế từ ngày 1/12/2018
Chính phủ vừa ban hành Nghị định 146/2018/NĐ-CP quy định chi tiết và hướng dẫn thi hành một số điều của Luật Bảo hiểm y tế, có hiệu lực thi hành từ ngày 1/12/2018. Theo đó, có 5 trường hợp được hưởng 100% chi phí khám chữa bệnh.
Quyền lợi của người bệnh được nới rất rộng, như sẽ vẫn được thanh toán BHYT nếu nơi điều trị gửi mẫu xét nghiệm đến nơi khác, nếu được chuyển điều trị trái tuyến, hay trong trường hợp thẻ BHYT hết hạn khi đang điều trị dở.
Nghị định 146 đồng thời bổ sung nhiều nhóm đối tượng được hỗ trợ tham gia BHYT; nhóm tham gia BHYT theo hình thức hộ gia đình; nhóm do người sử dụng lao động đóng BHYT. Các quy định này đảm bảo tính công bằng trong việc thực hiện chế độ chính sách ưu đãi xã hội, không bỏ sót đối tượng tham gia BHYT, góp phần tăng nhanh tỷ lệ bao phủ BHYT.
Một quy định nổi bật của Nghị định 146 là, thay vì khống chế tỷ lệ khám, chữa bệnh BHYT tại trạm y tế dưới 20%, thì nay, giao quỹ khám, chữa bệnh cho cơ sở khám, chữa bệnh. Nhờ vậy, người dân có thể khám bệnh và làm các xét nghiệm ngay tại cơ sở y tế xã; nhất là bệnh nhân mắc bệnh mãn tính, sẽ yên tâm khám chữa gần nơi cư trú; tiết kiệm được công sức, tiền bạc và thời gian.
Hi vọng bài viết đã cung cấp thông tin hữu ích về bảo hiểm y tế đối với người lao động cũng như cập nhật những quy định mới về bảo hiểm y tế trong năm 2018.