Người mua hàng hóa, dịch vụ có quyền tra cứu hóa đơn điện tử của người bán từ ngày 01/6/2025

Theo quy định mới tại Nghị định 70/2025/NĐ-CP, bắt đầu từ ngày 01/6/2025, người mua hàng hóa, dịch vụ sẽ chính thức có quyền tra cứu hóa đơn điện tử và nhận file gốc hóa đơn do người bán phát hành.

1. Quyền tra cứu hóa đơn điện tử của người mua được pháp luật chính thức công nhận

Theo Nghị định 70/2025/NĐ-CP ngày 20/3/2025 – sửa đổi, bổ sung Nghị định 123/2020/NĐ-CP, một điểm mới đáng chú ý là người mua hàng hóa, dịch vụ từ ngày 01/6/2025 sẽ chính thức có quyền tra cứu, nhận file gốc hóa đơn điện tử được lập từ hệ thống của người bán.

Nội dung này được quy định tại Điều 56 Nghị định 123/2020/NĐ-CP, đã được sửa đổi bởi khoản 36 Điều 1 Nghị định 70/2025/NĐ-CP. Cụ thể:

Người mua có các quyền sau:

• Yêu cầu lập và giao hóa đơn: Khi thực hiện giao dịch mua bán hàng hóa, người mua có quyền yêu cầu người bán lập hóa đơn và chuyển giao hóa đơn đầy đủ.

• Cung cấp thông tin để lập hóa đơn: Người mua cần cung cấp chính xác các thông tin như mã số thuế (nếu có), tên, địa chỉ... để phục vụ cho việc lập hóa đơn đúng theo quy định.

• Ký hóa đơn (nếu có thỏa thuận): Trong trường hợp có sự thống nhất giữa hai bên, người mua được quyền ký trên các liên hóa đơn đã điền đủ nội dung.

• Tra cứu và nhận file gốc hóa đơn điện tử: Đây là điểm mới quan trọng nhất – người mua có thể tra cứu thông tin hóa đơn và yêu cầu cung cấp file gốc hóa đơn điện tử từ người bán thông qua các phương tiện điện tử hoặc hệ thống kết nối.

• Sử dụng hóa đơn cho nhiều mục đích hợp pháp: Bao gồm:

  • Hạch toán kế toán trong hoạt động sản xuất, kinh doanh.

  • Kê khai, nộp thuế đúng quy định.

  • Làm căn cứ xác minh quyền sở hữu, quyền sử dụng tài sản hoặc yêu cầu bồi thường thiệt hại.

  • Sử dụng hóa đơn trong hồ sơ thanh toán từ nguồn vốn ngân sách nhà nước hoặc trong các thủ tục hành chính khác.

Lưu ý quan trọng: Các hóa đơn sử dụng cho những mục đích trên bắt buộc phải có đầy đủ thông tin xác định được người mua (tên, mã số thuế, địa chỉ…).

Trách nhiệm của người mua:

• Sử dụng hóa đơn đúng mục đích pháp lý.

• Cung cấp hóa đơn cho cơ quan nhà nước khi được yêu cầu.

  • Trường hợp hóa đơn do cơ quan thuế phát hành thì phải xuất trình bản gốc.

  • Nếu là hóa đơn điện tử, phải thực hiện đúng quy định tra cứu, lưu trữ, chia sẻ dữ liệu hóa đơn khi có yêu cầu từ cơ quan thuế hoặc cơ quan nhà nước có thẩm quyền.

2. Quy định mới về đăng ký sử dụng chứng từ điện tử

Song song với việc mở rộng quyền của người mua, Nghị định 70/2025/NĐ-CP cũng sửa đổi Điều 34 Nghị định 123/2020/NĐ-CP nhằm hoàn thiện quy trình đăng ký sử dụng chứng từ điện tử cho tổ chức, cá nhân.

Ai phải đăng ký sử dụng chứng từ điện tử?

• Tổ chức, cá nhân khấu trừ thuế TNCN.

• Tổ chức thu các loại thuế, phí, lệ phí liên quan đến hoạt động TMĐT, nền tảng số.

• Doanh nghiệp phát sinh nghĩa vụ khấu trừ và khai thuế thay.

Việc đăng ký sử dụng chứng từ điện tử được thực hiện qua Cổng thông tin điện tử của Tổng cục Thuế hoặc thông qua đơn vị cung cấp dịch vụ hóa đơn điện tử được ủy quyền.

Nội dung đăng ký:

• Sử dụng Mẫu số 01/ĐKTĐ-CTĐT ban hành kèm Nghị định 123/2020/NĐ-CP.

• Sau khi tiếp nhận, cơ quan thuế sẽ gửi thông báo tiếp nhận qua Mẫu số 01/TB-TNĐT.

• Trong vòng 01 ngày làm việc, cơ quan thuế sẽ phản hồi về việc chấp thuận hoặc từ chối yêu cầu đăng ký.

Một số điểm cần lưu ý:

• Sau khi đăng ký thành công, tổ chức, cá nhân phải ngừng sử dụng các chứng từ giấy cũ, tiến hành tiêu hủy chứng từ chưa sử dụng (nếu có).

• Nếu có thay đổi thông tin đã đăng ký, cần lập lại Mẫu số 01/ĐKTĐ-CTĐT và gửi qua Cổng thông tin điện tử để cập nhật.

3. Hành vi bị nghiêm cấm trong lĩnh vực hóa đơn, chứng từ

Căn cứ Điều 5 Nghị định 123/2020/NĐ-CP, hành vi vi phạm liên quan đến hóa đơn, chứng từ có thể đến từ cả hai phía: cơ quan thuế và doanh nghiệp/cá nhân sử dụng hóa đơn.

Đối với công chức thuế:

• Gây khó khăn, phiền hà cho người mua khi đăng ký mua hóa đơn.

• Bao che, thông đồng cho doanh nghiệp gian lận thuế, sử dụng hóa đơn khống.

• Nhận hối lộ trong quá trình thanh tra, kiểm tra hóa đơn.

Đối với tổ chức, cá nhân:

• Sử dụng hóa đơn không hợp pháp hoặc sử dụng hóa đơn của người khác để kê khai gian lận.

• Cản trở hoạt động thanh tra, kiểm tra hóa đơn của cơ quan thuế.

• Xâm nhập, can thiệp trái phép vào hệ thống dữ liệu hóa đơn, làm sai lệch thông tin hoặc phá hủy dữ liệu.

• Thực hiện hành vi hối lộ, mưu lợi bất chính thông qua việc thao túng hệ thống hóa đơn điện tử.

4. Kết luận

Việc mở rộng quyền tra cứu và tiếp cận file gốc hóa đơn điện tử cho người mua là bước tiến rõ rệt trong việc tăng tính minh bạch, tạo thuận lợi cho cả người dân và doanh nghiệp. Tuy nhiên, điều này cũng đòi hỏi các chủ thể liên quan phải:

• Doanh nghiệp cần nâng cấp hệ thống phần mềm, đảm bảo khả năng chia sẻ hóa đơn gốc cho người mua.

• Người mua nên chủ động yêu cầu hóa đơn, lưu trữ đầy đủ thông tin và hiểu rõ quyền lợi của mình để bảo vệ bản thân trong các giao dịch dân sự và thương mại.

Từ ngày 01/6/2025, quyền lợi của người mua đã được nâng tầm. Đây là tín hiệu tích cực cho quá trình chuyển đổi số trong quản lý tài chính – kế toán và thực hiện nghĩa vụ thuế tại Việt Nam.

Nếu quý khách còn bất kỳ thắc mắc nào, hãy liên hệ ngay với Viện Kế Toán qua HOTLINE: 0916.636.419 để được tư vấn và hỗ trợ nhanh chóng, tận tâm.

Xem thêm các dịch vụ của Viện Kế Toán tại:
>> Dịch vụ kê khai thuế ban đầu;
>> Dịch vụ gỡ rối sổ sách kế toán;
>> Dịch vụ quyết toán thuế TNDN
>> Dịch vụ báo cáo thuế, BCTC cuối năm
>> Dịch vụ kế toán trọn gói