Áp Dụng Thuế VAT 0% Đối Với Hàng Hóa Xuất Khẩu Tại Chỗ

Từ ngày 01/01/2026, việc áp dụng thuế VAT 0% đối với hàng hóa xuất khẩu tại chỗ tiếp tục được khẳng định trong Luật Thuế giá trị gia tăng 2024, được sửa đổi, bổ sung bởi Luật số 90/2025/QH15. Bên cạnh đó, các quy định liên quan đến thời điểm xác định thuế và những hành vi bị cấm trong hoàn thuế, khấu trừ thuế VAT cũng được quy định cụ thể và nghiêm ngặt hơn nhằm ngăn chặn gian lận thuế.

1. Hàng Hóa Xuất Khẩu Tại Chỗ Được Áp Dụng Thuế VAT 0%

Theo Điểm a Khoản 1 Điều 9 Luật Thuế giá trị gia tăng 2024 (được sửa đổi, bổ sung bởi Điều 4 Luật số 90/2025/QH15), hàng hóa xuất khẩu tại chỗ là một trong những đối tượng được áp dụng thuế suất 0%. Cụ thể:

“Hàng hóa xuất khẩu bao gồm: hàng hóa từ Việt Nam bán cho tổ chức, cá nhân ở nước ngoài và được tiêu dùng ở ngoài Việt Nam; hàng hóa từ nội địa bán cho tổ chức trong khu phi thuế quan và được tiêu dùng trong khu phi thuế quan phục vụ trực tiếp cho hoạt động sản xuất xuất khẩu; hàng hóa đã bán tại khu vực cách ly, cửa hàng miễn thuế; hàng hóa xuất khẩu tại chỗ...”

Điều này có nghĩa rằng, các doanh nghiệp xuất khẩu hàng hóa tại chỗ theo đúng quy trình và hồ sơ hợp lệ sẽ được hưởng thuế VAT 0%, như đối với hàng hóa xuất khẩu thông thường ra nước ngoài.

Việc áp dụng thuế suất 0% cho hàng hóa xuất khẩu tại chỗ nhằm thúc đẩy hoạt động sản xuất, gia công hàng hóa phục vụ xuất khẩu ngay trong nước, đồng thời tránh đánh thuế hai lần đối với một hoạt động có bản chất xuất khẩu.

2. Thời Điểm Xác Định Thuế VAT Được Tính Như Thế Nào?

2.1. Thời điểm xác định thuế VAT đối với hàng hóa

Căn cứ Điều 8 Luật Thuế giá trị gia tăng 2024, thời điểm xác định thuế VAT đối với hàng hóa là:

Thời điểm chuyển giao quyền sở hữu hoặc quyền sử dụng hàng hóa cho người mua; hoặc
Thời điểm lập hóa đơn, tùy theo thời điểm nào đến trước.

Điều này áp dụng không phân biệt đã thu tiền hay chưa, giúp cơ quan thuế kiểm soát và truy thu thuế kịp thời trong các hoạt động kinh doanh hàng hóa.

2.2. Thời điểm xác định thuế VAT đối với dịch vụ

Tương tự hàng hóa, với dịch vụ, thời điểm xác định thuế là:

Khi hoàn thành việc cung cấp dịch vụ, hoặc
Khi lập hóa đơn cung cấp dịch vụ – tùy theo thời điểm nào xảy ra trước.

2.3. Trường hợp đặc biệt do Chính phủ quy định riêng

Một số lĩnh vực, ngành nghề có đặc thù sẽ có thời điểm xác định thuế riêng do Chính phủ quy định, bao gồm:

Hàng hóa xuất nhập khẩu
Dịch vụ viễn thông
Kinh doanh bảo hiểm
Cung cấp điện, nước sạch
Bất động sản, xây dựng, dầu khí, lắp đặt thiết bị...

Do đó, các doanh nghiệp hoạt động trong các lĩnh vực này cần theo dõi hướng dẫn chi tiết của Chính phủ để xác định thuế đúng thời điểm, tránh sai sót và bị xử phạt.

3. Các Hành Vi Bị Nghiêm Cấm Trong Khấu Trừ Và Hoàn Thuế VAT

Luật Thuế giá trị gia tăng 2024 quy định cụ thể và nghiêm khắc các hành vi bị cấm nhằm đảm bảo minh bạch, chống gian lận trong hoàn thuế và khấu trừ thuế giá trị gia tăng. Cụ thể, Điều 13 nêu rõ những hành vi sau là bị nghiêm cấm:

3.1. Hành vi gian lận hóa đơn

Mua, bán, môi giới, quảng cáo hóa đơn trái phép.
Tạo giao dịch mua bán không có thật, hoặc không đúng theo quy định của pháp luật.
Lập hóa đơn khi đã tạm ngừng kinh doanh, trừ trường hợp lập hóa đơn cho các hợp đồng ký trước đó.

3.2. Hành vi sử dụng chứng từ không hợp pháp

Sử dụng hóa đơn không hợp pháp hoặc không đúng mục đích.
Không chuyển dữ liệu hóa đơn điện tử về cơ quan thuế theo quy định.

3.3. Hành vi phá hoại hoặc thao túng hệ thống dữ liệu

Làm sai lệch, phá hoại hệ thống thông tin về hóa đơn, chứng từ điện tử.
Truy cập trái phép, chiếm quyền điều khiển, gây thiệt hại cho hệ thống hóa đơn điện tử của cơ quan thuế.

3.4. Hành vi thông đồng và trục lợi thuế

Đưa, nhận hối lộ, hoặc thực hiện các hành vi móc nối giữa cán bộ thuế với doanh nghiệp để khấu trừ, hoàn thuế sai quy định.
Thông đồng giữa các doanh nghiệp hoặc giữa doanh nghiệp với người nhập khẩu để chiếm đoạt tiền hoàn thuế hoặc trốn thuế.

Các hành vi vi phạm nêu trên không chỉ bị xử phạt hành chính mà còn có thể truy cứu trách nhiệm hình sự theo quy định của Bộ luật Hình sự nếu gây hậu quả nghiêm trọng.

Kết Luận

Việc áp dụng thuế VAT 0% đối với hàng hóa xuất khẩu tại chỗ là chính sách thuế quan trọng nhằm khuyến khích sản xuất, xuất khẩu trong nước và hỗ trợ doanh nghiệp tiết kiệm chi phí. Tuy nhiên, để được hưởng ưu đãi này, doanh nghiệp cần hiểu đúng quy định, xác định đúng thời điểm phát sinh thuế, và tuân thủ nghiêm túc các quy định pháp luật về hóa đơn, chứng từ.

Đồng thời, cơ quan thuế cũng sẽ tăng cường giám sát, kiểm tra và xử lý các hành vi gian lận trong hoàn thuế VAT nhằm đảm bảo công bằng và minh bạch trong môi trường kinh doanh.

Nếu cần hỗ trợ, hãy liên hệ với đội ngũ pháp lý chuyên nghiệp của Viện Kế Toán qua HOTLINE: 0916.636.419 để được tư vấn và hỗ trợ nhanh chóng, tận tâm.

Xem thêm các dịch vụ của Viện Kế Toán tại:
>> Dịch vụ kê khai thuế ban đầu;
>> Dịch vụ gỡ rối sổ sách kế toán;
>> Dịch vụ quyết toán thuế TNDN
>> Dịch vụ báo cáo thuế, BCTC cuối năm
>> Dịch vụ kế toán trọn gói