Đánh thuế thu nhập từ mua bán vàng để hạn chế đầu cơ

Chính phủ vừa ban hành Nghị quyết 278/NQ-CP năm 2025 với điểm nhấn quan trọng là yêu cầu bổ sung quy định về thuế thu nhập mua bán vàng, đưa hoạt động này vào diện chịu thuế. Đây là bước đi nhằm tăng tính minh bạch, hạn chế đầu cơ vàng và hoàn thiện hệ thống thuế thu nhập cá nhân (TNCN) hiện hành.

Chính phủ vừa có yêu cầu mới về thuế thu nhập mua bán vàng tại Nghị quyết 278/NQ-CP năm 2025 nhằm tăng tính minh bạch của thị trường và hạn chế tình trạng đầu cơ.

Theo nội dung Nghị quyết, tại phiên họp chuyên đề xây dựng pháp luật tháng 9/2025, Chính phủ đã thảo luận 09 dự án luật quan trọng, trong đó có dự án Luật Thuế thu nhập cá nhân (sửa đổi). Điểm đáng chú ý là dự thảo luật sẽ bổ sung quy định rõ ràng về thuế thu nhập cá nhân mua bán vàng, coi đây là khoản thu nhập thuộc diện chịu thuế.

Chính phủ giao Bộ Tài chính phối hợp với Ngân hàng Nhà nước để hoàn thiện quy định chi tiết, đảm bảo việc áp dụng thuế giao dịch vàng được minh bạch, công bằng và hiệu quả. Đây là giải pháp nhằm chống đầu cơ vàng, đồng thời đưa hoạt động mua bán vàng vào khuôn khổ quản lý thuế hiện hành.

Dự án Luật Thuế thu nhập cá nhân (sửa đổi)

a) Chính phủ thống nhất sự cần thiết xây dựng dự án Luật nhằm tiếp tục thể chế hóa đường lối, chủ trương của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước về hoàn thiện hệ thống chính sách thuế nói chung và chính sách thuế thu nhập cá nhân nói riêng; kịp thời xây dựng dự án Luật trên cơ sở bám sát nội dung các chính sách đã được Chính phủ thông qua tại Nghị quyết 191/NQ-CP năm 2025.

b) Bộ Tài chính chủ trì, phối hợp với các bộ, cơ quan liên quan nghiên cứu, tiếp thu tối đa ý kiến Thành viên Chính phủ và kết luận của Thủ tướng, hoàn thiện dự án Luật bảo đảm các yêu cầu sau:

- Tiếp tục rà soát các quy định tại dự thảo Luật nhằm bảo đảm phù hợp, thống nhất với quy định của Hiến pháp và các quy định pháp luật liên quan (Luật Đất đai, Luật Chứng khoán, Luật Bảo hiểm xã hội và các luật về công nghệ cao...); đồng thời đáp ứng các yêu cầu nâng cao công tác quản lý thuế, thu đúng, thu đủ, thu kịp thời, đồng thời đảm bảo đối xử bình đẳng giữa các đối tượng nộp thuế.

- Rà soát, bổ sung các khoản thu nhập (trợ cấp thôi việc, các khoản phụ cấp, trợ cấp, sinh hoạt phí do cơ quan Việt Nam ở nước ngoài chỉ trả ...) vào đối tượng miễn thuế.

- Hoàn thiện quy định về biểu thuế lũy tiến theo phương án 2 như Bộ Tài chính báo cáo tại Tờ trình số 570/TTr-BTC ngày 7 tháng 9 năm 2025.

- Đánh giá kỹ tác động đối với nội dung quy định về thuế thu nhập cá nhân đối với thu nhập từ kinh doanh, tránh gây xáo trộn lớn cho hoạt động kinh doanh của người dân, đồng thời triển khai hiệu quả chủ trương xóa bỏ việc khoán thuế đối với hộ kinh doanh, cá nhân kinh doanh theo Nghị quyết 68-NQ/TW năm 2025 của Bộ Chính trị về phát triển kinh tế tư nhân, Nghị quyết 198/2025/QH15 về một số cơ chế, chính sách đặc biệt phát triển kinh tế tư nhân.

- Quy định rõ thu nhập từ hoạt động giao dịch mua bán vàng thuộc đối tượng chịu thuế để nâng cao tính minh bạch của thị trường, hạn chế đầu cơ vàng. Giao Bộ Tài chính phối hợp với Ngân hàng Nhà nước thống nhất nội dung này trong dự thảo Luật.

- Tăng cường hơn nữa việc phân cấp, phân quyền; trong đó quy định Chính phủ quy định chi tiết những vấn đề còn biến động để bảo đảm linh hoạt trong chỉ đạo, điều hành.

c) Bộ Tài chính chủ trì, phối hợp với các bộ, cơ quan liên quan khẩn trương hoàn thiện hồ sơ dự án Luật theo đúng quy định của Luật Ban hành văn bản quy phạm pháp luật. Giao Bộ trưởng Bộ Tài chính thừa ủy quyền Thủ tướng Chính phủ, thay mặt Chính phủ ký Tờ trình Quốc hội xem xét, cho ý kiến và thông qua dự án Luật này tại Kỳ họp thứ 10, Quốc hội khóa XV (tháng 10 năm 2025).

d) Phân công Phó Thủ tướng Chính phủ Hồ Đức Phớc chỉ đạo trong quá trình hoàn thiện dự án Luật này.

Theo đó, Chính phủ yêu cầu quy định rõ thu nhập từ mua bán vàng thuộc đối tượng chịu thuế: Để nâng cao tính minh bạch của thị trường và hạn chế đầu cơ vàng, Chính phủ đã giao Bộ Tài chính phối hợp với Ngân hàng Nhà nước thống nhất nội dung này trong dự thảo Luật.

Bảng biểu thuế TNCN mới trong dự thảo Luật Thuế TNCN (thay thế) – cập nhật 2025

Bộ Tài chính đã công bố dự thảo Luật Thuế thu nhập cá nhân (thay thế) ngày 29/8/2025 và đang lấy ý kiến rộng rãi. Dự thảo này quy định về:

• Người nộp thuế

• Các khoản thu nhập chịu thuế, miễn thuế

• Căn cứ tính thuế và mức giảm trừ

Trong đó, Điều 8 của dự thảo luật nêu rõ quy định mới về biểu thuế thu nhập cá nhân lũy tiến từng phần, áp dụng cho thu nhập tính thuế tại khoản 2, Điều 7.

Hai phương án biểu thuế TNCN lũy tiến được đề xuất:

Phương án 1:

Phương án 2:

Như vậy, điểm mới nổi bật trong dự thảo là điều chỉnh mức thu nhập chịu thuế ở các bậc 3 và 4 (đặc biệt ở Phương án 2), nhằm phù hợp hơn với mức sống và thu nhập hiện nay.

Mức lương bao nhiêu thì phải nộp thuế TNCN?

Theo quy định hiện hành, cá nhân không có người phụ thuộc sẽ bắt đầu phải nộp thuế thu nhập cá nhân (TNCN) khi có tổng thu nhập từ tiền lương, tiền công trên 11 triệu đồng/tháng.

Tuy nhiên, mức thu nhập tính thuế được xác định sau khi trừ các khoản:

• Các khoản bảo hiểm bắt buộc, quỹ hưu trí tự nguyện, khoản đóng góp từ thiện, khuyến học, nhân đạo.

• Các khoản thu nhập được miễn thuế.

• Các khoản không tính thuế (ví dụ: một số phụ cấp, trợ cấp, tiền ăn trưa…).

Điều 1 Nghị quyết 954/2020/UBTVQH14 quy định về mức giảm trừ gia cảnh như sau:

Mức giảm trừ gia cảnh

Điều chỉnh mức giảm trừ gia cảnh quy định tại khoản 1 Điều 19 của Luật Thuế thu nhập cá nhân số 04/2007/QH12 đã được sửa đổi, bổ sung một số điều theo Luật số 26/2012/QH13 như sau:

1. Mức giảm trừ đối với đối tượng nộp thuế là 11 triệu đồng/tháng (132 triệu đồng/năm);

2. Mức giảm trừ đối với mỗi người phụ thuộc là 4,4 triệu đồng/tháng.

Ví dụ mức lương phải nộp thuế TNCN (sau giảm trừ gia cảnh):

Có thể thấy, càng nhiều người phụ thuộc, mức thu nhập phải nộp thuế càng cao do được tăng giảm trừ gia cảnh.

Có thể thấy, việc quy định rõ thuế thu nhập cá nhân mua bán vàng và điều chỉnh biểu thuế TNCN lũy tiến là bước cải cách quan trọng trong quản lý thuế. Không chỉ góp phần bình ổn thị trường vàng, chính sách mới còn đảm bảo công bằng, minh bạch và phù hợp hơn với mức sống của người dân hiện nay.