Doanh Thu Cao Nhưng Vẫn Lỗ – Lý Do Thật Sự Nằm Ở Đâu Trong Sổ Sách?

KHI DOANH SỐ TĂNG NHƯNG TÀI KHOẢN KHÔNG DÀY LÊN
Nghe quen không anh/chị?
Tháng nào cũng có khách, doanh thu báo cáo tăng đều, mà đến cuối kỳ… chẳng thấy tiền đâu.
Nhiều chủ doanh nghiệp chia sẻ:
“Doanh thu tôi năm nay gấp rưỡi năm trước, nhưng tiền mặt thì vẫn cứ thiếu.”
Thực tế, đó không phải lỗi của “thị trường” hay “kế toán làm sai sổ”, mà là do chúng ta chưa hiểu đúng bản chất của con số doanh thu.
Và đây chính là bài toán Viện Kế Toán thường gặp nhất khi đồng hành cùng doanh nghiệp nhỏ và vừa (SME):
Doanh thu tăng – nhưng lợi nhuận và dòng tiền lại đi ngược chiều.
1️⃣ DOANH THU KHÔNG PHẢI LÀ TIỀN THẬT
Nhiều chủ doanh nghiệp thường xem “doanh thu” như chỉ số thành công.
Nhưng doanh thu chỉ là con số ghi nhận trên hóa đơn, không phản ánh tiền thật trong tài khoản.
Ví dụ:
-
Anh/chị ký hợp đồng 300 triệu, ghi nhận doanh thu tháng 10.
-
Nhưng khách chỉ mới thanh toán 100 triệu, còn 200 triệu “chờ công nợ”.
Báo cáo vẫn ghi doanh thu 300 triệu, nhưng tiền thật anh/chị cầm mới là 100 triệu.
Nếu chỉ nhìn doanh thu mà ra quyết định đầu tư hoặc chi thêm, doanh nghiệp sẽ rơi vào tình trạng “lãi ảo – thiếu tiền thật.”
2️⃣ 5 LÝ DO DOANH THU CAO NHƯNG VẪN LỖ
| Nhóm nguyên nhân | Dấu hiệu thực tế | Hệ quả |
|---|---|---|
| 1. Doanh thu ảo (chưa thu tiền) | Bán hàng ghi doanh thu trước, khách chưa trả | Dòng tiền âm, dễ mất cân đối vốn |
| 2. Chi phí ẩn chưa hạch toán | Chưa ghi đủ lương, khấu hao, điện nước, chi phí bán hàng | Lãi trên giấy, nhưng tài khoản trống rỗng |
| 3. Giá vốn tăng – biên lợi nhuận giảm | Chi phí nhập hàng tăng, chưa cập nhật giá bán | Bán càng nhiều, lỗ càng nặng |
| 4. Chi phí marketing/vận hành phình to | Mở rộng nhanh, tăng chi tiêu không theo hiệu quả | Doanh số tăng nhưng lãi ròng giảm |
| 5. Công nợ khách hàng kéo dài | Nhiều hợp đồng chưa thu, xoay vốn khó | Thiếu dòng tiền cho hoạt động chính |
Viện Kế Toán thống kê: hơn 65% doanh nghiệp SME có doanh thu tăng 15–25%/năm nhưng lợi nhuận ròng giảm hoặc âm – do “lệch hiểu” giữa doanh thu và dòng tiền.
3️⃣ CÂU CHUYỆN THỰC TẾ TỪ VIỆN KẾ TOÁN
Một doanh nghiệp thương mại ngành thiết bị điện từng báo:
“Chúng tôi đang tăng trưởng 25% doanh thu, mà vẫn không thấy lãi.”
Khi đội ngũ Viện Kế Toán bóc tách lại số liệu, phát hiện:
-
40% doanh thu là hợp đồng trả chậm, chưa thu tiền.
-
18% chi phí marketing không mang lại đơn hàng.
-
Giá vốn tăng 12% nhưng chưa cập nhật giá bán.
Sau khi rà soát và điều chỉnh, biên lợi nhuận ròng tăng từ 7% lên 18% chỉ trong 3 tháng – mà không cần thêm khách hàng mới.
“Không phải cứ bán được nhiều là tốt. Quan trọng là hiểu rõ mỗi đồng doanh thu đến từ đâu – và giữ được bao nhiêu trong túi mình.” – Trích chia sẻ từ chuyên gia Viện Kế Toán.
4️⃣ CÁCH ĐỌC DOANH THU ĐỂ KHÔNG “TƯỞNG LÃI”
Muốn biết doanh nghiệp đang thật sự lãi hay lỗ, anh/chị chỉ cần làm 3 bước:
1️⃣ Đọc lại báo cáo lãi/lỗ:
-
So sánh doanh thu với chi phí thực tế.
-
Nếu doanh thu tăng mà biên lợi nhuận giảm → cần rà lại giá vốn & chi phí bán hàng.
2️⃣ Đọc báo cáo dòng tiền:
-
Doanh thu tăng mà dòng tiền âm → có thể đang “bán chịu”.
-
Hãy xem tỷ lệ công nợ phải thu so với doanh thu.
3️⃣ Xem lại hiệu quả từng kênh bán hàng:
-
Kênh nào tăng doanh thu nhưng không tăng lợi nhuận → phải xem lại chi phí marketing hoặc chiết khấu.
Khi hiểu cách đọc con số doanh thu – anh/chị sẽ biết nên tăng cái gì, giảm cái gì, và đâu là tiền thật mình có thể dùng được.
5️⃣ VIỆN KẾ TOÁN ĐỒNG HÀNH CÙNG CHỦ DOANH NGHIỆP “NHÌN LẠI CON SỐ”
Tại Viện Kế Toán, chúng tôi không chỉ “làm sổ” – mà giúp chủ doanh nghiệp đọc hiểu dữ liệu tài chính của chính mình.
Thông qua chương trình Tư vấn 1:1 “Hiểu kế toán – Làm chủ doanh nghiệp”, anh/chị sẽ được:
✔ Phân tích 3 báo cáo thật của doanh nghiệp.
✔ Xác định đâu là doanh thu ảo, đâu là lãi thật.
✔ Nhận file mẫu theo dõi dòng tiền & chi phí theo tháng.
✔ Nhận hướng dẫn trực tiếp để ra quyết định dựa trên con số – không theo cảm tính.
Đã đến lúc để con số lên tiếng – thay vì cảm tính quyết định
Nhiều chủ doanh nghiệp vẫn ra quyết định dựa vào cảm giác: thấy bán được là mừng, thấy có đơn là yên tâm.
Nhưng con số không biết nói dối — nó cho ta thấy doanh nghiệp đang khỏe, đang yếu, hay đang “chảy máu tiền” ở đâu.
Viện Kế Toán không chỉ làm sổ, mà giúp anh/chị đọc – hiểu – hành động từ chính dữ liệu tài chính của mình.
→ Vì mỗi quyết định sáng suốt đều bắt đầu từ việc hiểu rõ con số của chính mình.
Đặt lịch tư vấn cùng Viện Kế Toán để bóc tách và hiểu đúng tình hình doanh nghiệp ngay hôm nay.
ĐỌC TIẾP TRONG CHUỖI “HIỂU CON SỐ – LÀM ĐÚNG HƯỚNG”
1️⃣ Bài trước: Hiểu con số là gì – Và vì sao chủ doanh nghiệp phải quan tâm?
2️⃣ Bài hiện tại: Doanh thu cao nhưng vẫn lỗ – Lý do thật sự nằm ở đâu trong sổ sách?
3️⃣ Bài tiếp theo: 3 con số mỗi chủ doanh nghiệp phải nắm nếu không muốn mất kiểm soát tài chính.


