Lưu ý quan trọng về nguyên tắc giảm trừ gia cảnh 2025

Trong lĩnh vực thuế thu nhập cá nhân (TNCN), giảm trừ gia cảnh là một quy định then chốt, giúp giảm bớt gánh nặng thuế cho người nộp thuế và phản ánh trách nhiệm nuôi dưỡng người phụ thuộc. Bước sang năm 2025, quy định về giảm trừ gia cảnh tiếp tục được áp dụng theo Nghị quyết 954/2020/UBTVQH14, đồng thời Bộ Tài chính cũng đã đưa ra các đề xuất điều chỉnh cho giai đoạn sau năm 2026.
Bài viết này sẽ phân tích chi tiết các mức giảm trừ, nguyên tắc thực hiện, thời hạn đăng ký và các điểm mới trong chính sách để người nộp thuế có thể áp dụng đúng luật, tránh sai sót khi kê khai.

1. Mức giảm trừ gia cảnh 2025 – Cơ sở tính toán nghĩa vụ thuế

Trước tiên, để hiểu cách tính thuế thu nhập cá nhân, cần nắm rõ mức giảm trừ gia cảnh hiện hành. Đây là khoản được trừ khỏi thu nhập chịu thuế trước khi tính thuế TNCN, bao gồm giảm trừ cho bản thân người nộp thuế và giảm trừ cho người phụ thuộc.

Theo Nghị quyết 954/2020/UBTVQH14:

• Người nộp thuế: được giảm trừ 11 triệu đồng/tháng, tương đương 132 triệu đồng/năm.

• Người phụ thuộc: được giảm trừ 4,4 triệu đồng/tháng cho mỗi người.

Ví dụ: Một cá nhân độc thân, thu nhập 20 triệu đồng/tháng, sẽ được trừ 11 triệu đồng trước khi tính thuế. Nếu người đó nuôi thêm 1 con nhỏ, sẽ được trừ thêm 4,4 triệu đồng, nghĩa là chỉ còn 4,6 triệu đồng là phần thu nhập chịu thuế.

2. Đề xuất điều chỉnh mức giảm trừ gia cảnh từ năm 2026

Nhằm phản ánh biến động giá cả và chi phí sinh hoạt, Bộ Tài chính đang nghiên cứu điều chỉnh mức giảm trừ gia cảnh với hai phương án áp dụng từ năm 2026:

• Phương án 1:

  • Người nộp thuế: 13,3 triệu đồng/tháng (159,6 triệu đồng/năm).

  • Người phụ thuộc: 5,3 triệu đồng/tháng.

• Phương án 2:

  • Người nộp thuế: 15,5 triệu đồng/tháng (186 triệu đồng/năm).

  • Người phụ thuộc: 6,2 triệu đồng/tháng.

Việc điều chỉnh này nếu được thông qua sẽ giúp giảm áp lực thuế, đặc biệt cho những người có nhiều người phụ thuộc. Tuy nhiên, năm 2025 vẫn áp dụng mức cũ.

3. Nguyên tắc giảm trừ gia cảnh 2025 – Quy định cần nắm rõ

Nguyên tắc áp dụng giảm trừ gia cảnh được quy định tại Điều 9 Thông tư 111/2013/TT-BTC. Một số điểm quan trọng:

3.1. Chỉ được chọn một nơi để giảm trừ bản thân

Nếu một cá nhân có thu nhập từ nhiều nơi (ví dụ: làm việc bán thời gian tại 2 công ty), tại cùng một thời điểm chỉ được chọn một nơi để thực hiện giảm trừ gia cảnh cho bản thân.

3.2. Được tính đủ 12 tháng khi quyết toán

Trong năm nếu chưa giảm trừ đủ cho bản thân (ví dụ do mới đi làm), khi quyết toán thuế cuối năm vẫn được tính đủ 12 tháng giảm trừ.

3.3. Người phụ thuộc được tính từ tháng phát sinh nghĩa vụ

Nếu đã đăng ký người phụ thuộc, bạn sẽ được giảm trừ từ tháng bắt đầu nghĩa vụ nuôi dưỡng khi quyết toán, không phải từ thời điểm đăng ký.

3.4. Mỗi người phụ thuộc chỉ tính cho một người

Một người phụ thuộc chỉ được giảm trừ cho một người nộp thuế trong cùng năm. Ví dụ: con chung của hai vợ chồng chỉ được tính giảm trừ cho một trong hai người.

3.5. Hồ sơ đăng ký một lần – nhưng phải cập nhật khi đổi việc

Người nộp thuế chỉ cần đăng ký người phụ thuộc một lần trong suốt thời gian được tính giảm trừ. Tuy nhiên, nếu chuyển nơi làm việc, phải đăng ký lại tại đơn vị mới để tiếp tục được giảm trừ.

4. Thời hạn đăng ký giảm trừ gia cảnh – Tránh bỏ lỡ quyền lợi

Việc đăng ký đúng thời hạn là yếu tố quyết định để được giảm trừ trong năm tính thuế.

• Đối với người phụ thuộc là vợ/chồng, con, cha, mẹ: phải đăng ký trước khi quyết toán thuế.

• Đối với các mối quan hệ khác (anh, chị, em ruột, ông, bà, cô, dì, chú, bác…): phải đăng ký chậm nhất ngày 31/12 của năm tính thuế.

Nếu đăng ký sau thời hạn, khoản giảm trừ sẽ chỉ được tính từ năm sau.

5. Lý do phải đăng ký lại người phụ thuộc khi đổi công ty

Nhiều người thắc mắc tại sao đã đăng ký giảm trừ gia cảnh rồi nhưng khi đổi công ty lại phải làm lại hồ sơ. Lý do là giữa các cơ quan trả thu nhập chưa có hệ thống kết nối dữ liệu người phụ thuộc, khiến đơn vị mới không thể xác nhận thông tin cũ. Do đó, để tiếp tục hưởng giảm trừ, người nộp thuế bắt buộc phải đăng ký lại tại công ty mới.

6. Bộ Tài chính phản hồi và định hướng thay đổi

Trước đề xuất bỏ quy định đăng ký lại người phụ thuộc khi đổi việc, Bộ Tài chính cho biết đang xây dựng Luật Thuế TNCN mới và Luật Quản lý Thuế mới, đồng thời phát triển hệ thống dữ liệu điện tử tập trung. Khi hệ thống này đi vào vận hành, thông tin về giảm trừ gia cảnh sẽ được quản lý thông qua mã số thuế và số định danh cá nhân, giúp bỏ thủ tục đăng ký lại khi thay đổi nơi làm việc.

7. Kết luận

Giảm trừ gia cảnh là công cụ quan trọng giúp giảm gánh nặng thuế TNCN, bảo vệ quyền lợi người nộp thuế. Năm 2025 vẫn áp dụng mức 11 triệu đồng cho bản thân và 4,4 triệu đồng cho mỗi người phụ thuộc, kèm các nguyên tắc và thời hạn đăng ký cụ thể. Hiểu và tuân thủ đúng quy định sẽ giúp bạn hưởng trọn quyền lợi, tránh sai sót khi quyết toán.

Nếu cần hỗ trợ, hãy liên hệ với đội ngũ pháp lý chuyên nghiệp của Viện Kế Toán qua HOTLINE: 0916.636.419 để được tư vấn và hỗ trợ nhanh chóng, tận tâm.

Xem thêm các dịch vụ của Viện Kế Toán tại:
>> Dịch vụ kê khai thuế ban đầu;
>> Dịch vụ gỡ rối sổ sách kế toán;
>> Dịch vụ quyết toán thuế TNDN
>> Dịch vụ báo cáo thuế, BCTC cuối năm
>> Dịch vụ kế toán trọn gói