Khấu trừ thuế thu nhập cá nhân tại nguồn là gì? Mục đích của việc khấu trừ này là gì và có bao nhiêu loại thu nhập bị áp dụng hình thức khấu trừ tại nguồn?
I. Căn cứ pháp lý
Luật Thuế thu nhập cá nhân năm 2007 (sửa đổi, bổ sung năm 2012 và 2014);
Nghị định 65/2013/NĐ-CP hướng dẫn chi tiết một số điều của Luật Thuế TNCN;
Thông tư 111/2013/TT-BTC hướng dẫn thi hành Luật Thuế thu nhập cá nhân và Nghị định 65/2013/NĐ-CP;
Thông tư 92/2015/TT-BTC sửa đổi, bổ sung một số điều của Thông tư 111/2013/TT-BTC.
II. Khái niệm về khấu trừ thuế thu nhập cá nhân tại nguồn
Khấu trừ thuế thu nhập cá nhân tại nguồn là phương thức mà tổ chức, cá nhân chi trả thu nhập có trách nhiệm trích một phần thu nhập trước khi chuyển đến người nhận. Khoản thuế này sẽ được nộp vào ngân sách nhà nước thay cho cá nhân nhận thu nhập, đảm bảo thu thuế đúng hạn và chính xác.
Cụ thể, khi cá nhân nhận thu nhập từ các nguồn như lương, tiền công, thu nhập từ kinh doanh, đầu tư vốn, chuyển nhượng tài sản, trúng thưởng, quà tặng, bản quyền, nhượng quyền thương mại… thì tổ chức chi trả sẽ tự động trích một phần thu nhập này để nộp thuế thay cho cá nhân nhận thu nhập.
Quy trình này giúp cá nhân không phải tự kê khai và nộp thuế, đồng thời hạn chế nguy cơ trốn thuế hoặc chậm trễ trong việc thực hiện nghĩa vụ thuế.
III. Mục đích của khấu trừ thuế TNCN tại nguồn
Khấu trừ thuế thu nhập cá nhân (TNCN) tại nguồn có các mục tiêu chính sau:
Đảm bảo tính chính xác và kịp thời trong thu thuế: Việc thực hiện khấu trừ thuế ngay tại nguồn giúp đảm bảo thu thuế nhanh chóng, chính xác, giảm thiểu rủi ro trốn thuế hoặc trì hoãn nộp thuế.
Giảm bớt gánh nặng cho người nộp thuế: Cá nhân không cần phải tự kê khai và nộp thuế định kỳ, thay vào đó, tổ chức chi trả thu nhập sẽ thực hiện thủ tục này. Điều này giúp đơn giản hóa quy trình nộp thuế và giảm bớt công việc hành chính cho người nộp thuế.
Nâng cao hiệu quả giám sát và quản lý thu nhập: Việc khấu trừ thuế tại nguồn giúp cơ quan thuế dễ dàng theo dõi và quản lý các nguồn thu nhập của cá nhân, từ đó nâng cao tính minh bạch và hiệu quả trong quản lý thuế.
IV. Các loại thu nhập phải khấu trừ thuế tại nguồn
Dưới đây là các loại thu nhập phải khấu trừ thuế tại nguồn, tùy vào từng tình huống cụ thể, mức độ và phương pháp khấu trừ sẽ có sự điều chỉnh khác nhau:
1. Thu nhập từ tiền lương, tiền công, tiền thù lao (bao gồm cả thù lao từ hoạt động môi giới)
Thời điểm khấu trừ thuế: Doanh nghiệp hoặc tổ chức tại Việt Nam sẽ thực hiện khấu trừ thuế trước khi trả thu nhập.
Thu nhập chịu thuế:
Tiền lương, tiền công, và các khoản thu nhập có tính chất tương tự.
Các khoản phụ cấp, trợ cấp và những khoản thu nhập khác có liên quan.
Thuế suất:
Biểu thuế lũy tiến từng phần: Có 7 bậc thuế từ 5% đến 35%, áp dụng với cá nhân cư trú ký hợp đồng lao động từ 3 tháng trở lên.
Thuế suất 10% đối với cá nhân cư trú không ký hợp đồng lao động hoặc có hợp đồng lao động dưới 3 tháng và có thu nhập từ 2 triệu đồng/lần trở lên.
Thuế suất 20% theo biểu thuế toàn phần áp dụng với cá nhân nước ngoài (cá nhân không cư trú tại Việt Nam).
2. Thu nhập từ hoạt động đại lý bảo hiểm, đại lý xổ số, bán hàng đa cấp
Thời điểm khấu trừ thuế tại nguồn: Các công ty xổ số, doanh nghiệp bảo hiểm, và các tổ chức bán hàng đa cấp sẽ khấu trừ thuế trước khi trả hoa hồng cho cá nhân.
Thu nhập chịu thuế: Hoa hồng của đại lý, các khoản thưởng dưới mọi hình thức, cùng các khoản hỗ trợ khác.
Thuế suất: 5%.
3.Thu nhập từ đầu tư vốn
Thời điểm khấu trừ thuế tại nguồn:
Bên vay sẽ thực hiện khấu trừ thuế trước khi trả lãi vay cho cá nhân.
Doanh nghiệp sẽ khấu trừ thuế đối với cổ đông hoặc các thành viên trước khi chi trả.
Thu nhập chịu thuế:
Tiền lãi từ cho vay (trừ lãi tiền gửi ngân hàng).
Lợi tức cổ phần và lợi nhuận chia từ công ty TNHH 2 thành viên trở lên.
Thuế suất: 5%.
4. Thu nhập từ chuyển nhượng
Có hai loại thu nhập từ chuyển nhượng bao gồm:
Chuyển nhượng vốn của cá nhân nước ngoài (cá nhân không cư trú tại Việt Nam).
Chuyển nhượng chứng khoán giao dịch tại Sở giao dịch chứng khoán.
Thời điểm khấu trừ thuế tại nguồn:
Tổ chức hoặc cá nhân nhận chuyển nhượng vốn của cá nhân nước ngoài khấu trừ thuế trước khi thanh toán thu nhập.
Công ty chứng khoán hoặc ngân hàng thương mại nơi cá nhân mở tài khoản chứng khoán sẽ khấu trừ thuế thu nhập cá nhân trên giá chuyển nhượng trước khi thanh toán tiền cho cá nhân.
Thu nhập chịu thuế:
Thu nhập từ chuyển nhượng phần vốn trong các tổ chức kinh tế.
Thu nhập từ chuyển nhượng chứng khoán.
Thuế suất: 0,1% trên giá chuyển nhượng.
5. Thu nhập từ trúng thưởng
Thời điểm khấu trừ thuế tại nguồn: Đơn vị trả thưởng sẽ khấu trừ thuế trước khi trao giải thưởng.
Thu nhập chịu thuế:
Trúng thưởng xổ số.
Trúng thưởng trong các chương trình khuyến mại.
Trúng thưởng trong các hoạt động cá cược, đặt cược, casino, trò chơi có thưởng.
Thuế suất: 10% trên phần giá trị giải thưởng vượt qua 10 triệu đồng.
6. Thu nhập từ bán bản quyền cho doanh nghiệp
Thời điểm khấu trừ thuế tại nguồn: Doanh nghiệp sẽ khấu trừ thuế khi trả tiền cho cá nhân chuyển nhượng quyền.
Thu nhập chịu thuế:
Thu nhập từ chuyển nhượng hoặc chuyển giao quyền sở hữu, quyền sử dụng các đối tượng thuộc quyền sở hữu trí tuệ.
Thu nhập từ chuyển giao công nghệ.
Thuế suất: 5% trên phần giá chuyển nhượng vượt qua 10 triệu đồng.
7. Thu nhập từ nhượng quyền thương mại cho doanh nghiệp
Thời điểm khấu trừ thuế tại nguồn: Doanh nghiệp khấu trừ thuế khi trả tiền cho cá nhân chuyển nhượng quyền.
Thu nhập chịu thuế: Thu nhập từ việc nhượng quyền thương mại, trong đó bên nhượng quyền cho phép bên nhận quyền tự thực hiện việc mua bán hàng hóa, cung cấp dịch vụ theo các điều kiện đã thỏa thuận trong hợp đồng nhượng quyền thương mại.
Thuế suất: 5% trên phần giá chuyển nhượng vượt qua 10 triệu đồng.
Nếu quý khách còn bất kỳ thắc mắc nào, hãy liên hệ ngay với Viện Kế Toán qua HOTLINE: 0916.636.419 để được tư vấn và hỗ trợ nhanh chóng, tận tâm.