03 Biện Pháp Xử Lý Hành Vi Trốn Đóng Bảo Hiểm Y Tế Từ 01/07/2025

I. 03 Biện Pháp Xử Lý Hành Vi Trốn Đóng BHYT Của Doanh Nghiệp

Theo Điều 49 của Luật Bảo hiểm y tế 2008 (được sửa đổi, bổ sung bởi khoản 34 Điều 1 Luật số 51/2024/QH15), NSDLĐ vi phạm hành vi trốn đóng BHYT sẽ bị áp dụng các biện pháp sau:

1. Buộc hoàn thành nghĩa vụ tài chính và chịu phạt lãi chậm nộp

Doanh nghiệp vi phạm phải:

• Đóng đầy đủ số tiền BHYT đã trốn đóng, tính từ thời điểm đáng lẽ phải nộp theo quy định.
• Nộp thêm khoản tiền phạt tương đương 0,03%/ngày trên tổng số tiền trốn đóng. Số ngày bị tính phạt bắt đầu từ ngày chậm nộp đến ngày thực hiện nghĩa vụ.

Khoản tiền phạt lãi này được nộp trực tiếp vào quỹ bảo hiểm y tế nhằm khắc phục thiệt hại cho quỹ và bảo đảm quyền lợi cho người lao động.

2. Xử phạt hành chính hoặc truy cứu trách nhiệm hình sự

• Xử phạt hành chính: Áp dụng mức phạt tiền phù hợp với quy định trong các nghị định hướng dẫn về xử phạt hành chính đối với hành vi trốn đóng BHYT. Mức phạt phụ thuộc vào số tiền vi phạm và tính chất của hành vi.
• Truy cứu trách nhiệm hình sự: Nếu hành vi vi phạm nghiêm trọng, gây hậu quả lớn hoặc tái phạm nhiều lần, NSDLĐ có thể bị truy cứu trách nhiệm hình sự theo Bộ luật Hình sự.

3. Không được xét tặng danh hiệu thi đua và khen thưởng

• Các doanh nghiệp vi phạm sẽ không được xét duyệt hoặc công nhận bất kỳ danh hiệu thi đua nào từ các cơ quan quản lý trong thời gian vi phạm.
• Đồng thời, doanh nghiệp cũng không đủ điều kiện để nhận các hình thức khen thưởng cấp Nhà nước hoặc các cấp có thẩm quyền khác.

II. Các Trường Hợp Trốn Đóng BHYT Cho NLĐ Của Doanh Nghiệp

Theo Điều 48 của Luật Bảo hiểm y tế 2008 (được sửa đổi, bổ sung bởi khoản 33 Điều 1 Luật số 51/2024/QH15), trốn đóng BHYT được xác định thông qua các hành vi cụ thể sau:

1. Không lập hoặc lập danh sách tham gia BHYT không đầy đủ

• Doanh nghiệp không lập danh sách tham gia BHYT cho toàn bộ NLĐ thuộc diện bắt buộc tham gia theo quy định.
• Sau 60 ngày kể từ thời hạn quy định, nếu không hoàn thành danh sách hoặc danh sách không đầy đủ, hành vi này bị coi là trốn đóng BHYT.

2. Khai báo mức lương làm căn cứ đóng BHYT thấp hơn thực tế

• NSDLĐ cố tình đăng ký mức tiền lương thấp hơn so với mức lương thực tế mà NLĐ được hưởng, vi phạm Điều 14 của Luật Bảo hiểm y tế.

3. Không thực hiện nghĩa vụ đóng hoặc đóng không đủ

• Doanh nghiệp không đóng hoặc chỉ đóng một phần số tiền BHYT cho NLĐ.
• Sau 60 ngày kể từ thời điểm nộp chậm nhất được quy định, nếu không hoàn thành nghĩa vụ dù đã được nhắc nhở, NSDLĐ sẽ bị xử lý vi phạm.

4. Các hành vi khác bị quy định là vi phạm

• Các hành vi khác theo nghị định và hướng dẫn của Chính phủ được xác định là trốn đóng BHYT.

III. Nguyên Tắc Thực Hiện BHYT Từ 01/07/2025

Để đảm bảo quyền lợi cho người tham gia và tính minh bạch trong quản lý quỹ BHYT, Điều 3 của Luật Bảo hiểm y tế 2008 (sửa đổi bởi khoản 2 Điều 1 Luật số 51/2024/QH15) đã đặt ra những nguyên tắc cơ bản sau:

Nguyên tắc chia sẻ rủi ro

• BHYT là hình thức bảo hiểm phi lợi nhuận, hoạt động trên nguyên tắc chia sẻ rủi ro giữa những người tham gia.

Mức đóng dựa trên thu nhập

• Tỷ lệ đóng BHYT được xác định dựa trên phần trăm của tiền lương hoặc thu nhập làm căn cứ đóng BHXH bắt buộc.

Quyền lợi BHYT theo mức độ bệnh tật và đối tượng

• Mức hưởng BHYT được xác định dựa trên nhóm đối tượng tham gia và mức độ bệnh tật của người thụ hưởng.

Cùng chi trả chi phí khám chữa bệnh

• Người tham gia BHYT và quỹ BHYT sẽ cùng chi trả chi phí khám, chữa bệnh theo tỷ lệ quy định.

Quản lý quỹ minh bạch và tập trung

• Quỹ BHYT được quản lý thống nhất, công khai, minh bạch, đảm bảo cân đối giữa thu và chi.

IV. Thanh Tra Và Khiếu Nại Về BHYT

Hoạt động thanh tra BHYT

• Thanh tra y tế có trách nhiệm kiểm tra, phát hiện và xử lý vi phạm liên quan đến BHYT.
• Các cuộc thanh tra được thực hiện định kỳ hoặc đột xuất khi có dấu hiệu vi phạm.

Khiếu nại và tố cáo

• NLĐ có quyền khiếu nại hoặc tố cáo các hành vi vi phạm của NSDLĐ liên quan đến BHYT.
• Việc giải quyết khiếu nại, tố cáo phải tuân thủ quy định của Luật Khiếu nại và Luật Tố cáo hiện hành.

>>> Trên đây, là những thông tin chi tiết về hành vi trốn đóng bảo hiểm y tế từ từ ngày 01/07/2025. Nếu bạn có bất kỳ thắc mắc nào về quy định mới hoặc cần hỗ trợ về các thủ tục thay đổi BHXH, hãy liên hệ ngay với chúng tôi để được tư vấn miễn phí qua HOTLINE: 0916.636.419.